Kwalifikacje wymagane przy obsłudze i konserwacji UTB - propozycja zmian

Kwalifikacje wymagane przy obsłudze i konserwacji UTB -  propozycja zmian

Minister przedsiębiorczości i technologii przygotował projekt rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych.  Przygotowany dokument jest następstwem nowelizacji ustawy o dozorze technicznym z dnia 9 listopada 2018 r (Dz.U. 2018 poz. 2518). 

Co na temat zaświadczeń kwalifikacyjnych mówi ustawa o zmianie ustawy o dozorze technicznym?

Zgodnie z nowelizacją ustawy o dozorze technicznym:

"Zaświadczenia kwalifikacyjne osób, o których mowa w ust. 3, są wydawane na czas określony nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 10 lat, w zależności od rodzaju urządzenia technicznego, stopnia trudności w jego obsłudze i konserwacji oraz stopnia zagrożenia, które może spowodować".

Przypomnijmy, że do tej pory zaświadczenia kwalifikacyjne operatorów i konserwatorów były wydawane bezterminowo. Od 1 czerwca 2019 roku legitymacje UDT będą miały określone terminy ważności.  Przedział terminów ważności uprawnień UDT określa ustawa, zaś konkretne okresy ważności dotyczące już danego urządzenia zostaną sprecyzowane w załączniku nr 3 do projektu rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych

Jak będzie wyglądała procedura uzyskania uprawnień do obsługi UTB?

Projekt rozporządzenia zakłada, że podobnie jak do tej pory, sprawdzanie kwalifikacji będzie następowało na pisemny (bądź też elektroniczny) wniosek osoby zainteresowanej. Wniosek musi zawierać informację na temat rodzaju zaświadczenia kwalifikacyjnego (czy ubiegamy się o uprawnienia do obsługi czy konserwacji) oraz zakresu (musimy wskazać rodzaj urządzenia, którego ma dotyczyć zaświadczenie). Wzór wniosku będzie dołączony do rozporządzenia. Oprócz wniosku osoba egzaminowana musi również uiścić opłatę egzaminacyjną. Ustawodawca przewiduje możliwość zwrócenia tej kwoty w przypadku, kiedy egzamin się nie odbędzie (z zastrzeżeniem kliku warunków).

Forma egzaminu również nie ulegnie większym zmianom. Kandydat na operatora czy konserwatora UTB nie uniknie ani części teoretycznej, ani praktycznej egzaminu.

Jak będzie wyglądała procedura przedłużenia ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego?

Przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego będzie możliwe jedynie na pisemny lub elektroniczny wniosek osoby zainteresowanej. Jednym z istotniejszych warunków przedłużenia zaświadczenia jest złożenie oświadczenia przez składającego wniosek o wykonywaniu czynności w zakresie określonym w tym zaświadczeniu przez co najmniej 3 lata w okresie ostatnich 5 lat ważności zaświadczenia. Za złożenie fałszywego oświadczenia dana osoba może zostać pociągnięta do poniesienia odpowiedzialności karnej.

Terminy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych do obsługi i konserwacji UTB

Na koniec  kwestia, o którą najczęściej jestem pytany, a dotycząca konkretnych terminów ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych. Zostały one przedstawione w projekcie omawianego rozporządzenia jako załącznik nr 3 do projektu. Określono w nim rodzaje urządzeń technicznych przy obsłudze i  konserwacji których wymagane jest posiadanie zaświadczenia kwalifikacyjnego oraz okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych w zależności od rodzaju urządzenia. Przykładowo, jeśli chodzi o wózki jezdniowe podnośnikowe termin ważności uprawnień do obsługi:

- wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem oraz wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z osobą obsługująca podnoszoną wraz z ładunkiem - wynosi  5 lat,

zaś w przypadku

- wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem - wynosi 10 lat.

10 lat ważności będą miały również uprawnienia do obsługi podestów:

- ruchomych stacjonarnych,

- podestów ruchomych wiszących,

- podestów ruchomych masztowych,

- podestów na pojazdach kolejowych,

zaś 5 lat ważności - uprawnienia do obsługi podestów  ruchomych przejezdnych.

Operatorzy suwnic , wciągników i wciągarek ogólnego przeznaczenia otrzymają zaświadczenia do obsługi ważne przez 10 lat, zaś suwnic, wciągników i wciągarek ogólnego oraz specjalnego przeznaczenia  - przez 5 lat.

Termin 10 lat ważności będzie obejmował żurawie stacjonarne oraz przewoźne i przenośne, zaś pozostałe - żurawie samojezdne, żurawie wieżowe, szybkomontujące, szynowe,  kolejowe i na pojazdach kolejowych, pokładowe czy pływające - 5 lat.

W przypadku konserwacji wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia ważność świadectwa kwalifikacyjnego będzie wynosiła 5 lat. Podobnie zresztą jak w przypadku konserwacji podestów ruchomych (stacjonarnych, wiszących, masztowych przejezdnych, załadowczych, na pojazdach kolejowych) oraz suwnic, wciągarek i wciągników (ogólnego przeznaczenia oraz specjalnego przeznaczenia). W przypadku zaświadczeń do konserwacji żurawi termin będzie wynosił 10 lat dla żurawi stacjonarnych, a dla reszty żurawi - 5 lat.

Nowelizacja ustawy i nowe rozporządzenie  mają na celu wyeliminowanie bądź znaczne zmniejszenie liczby nieszczęśliwych wypadków związanych z obsługą i eksploatacją UTB. Z tego też względu przedłużenie posiadanego zaświadczenia będzie możliwe jedynie w przypadku osób, które stale wykonują zadania z zakresu obsługi bądź też konserwacji danego urządzenia.