Uprawnienia UDT do obsługi urządzeń (wózki widłowe i podesty) - podział i kontrowersje - II część artykułu o zasadności podziału różnych uprawnień

Kolejna grupa uprawnień, która jest wymagana przez prawo i dzięki temu tworzy zapotrzebowanie na rynek szkoleń to uprawnienia UDT – Urzędu Dozoru Technicznego - wydawane do obsługi urządzeń podlegających pod ten Urząd. Nasze kontrowersje budzi podział kategorii uprawnień ustalony przez UDT.

Wykaz urządzeń i podział kwalifikacji do ich obsługi jest zamieszczony na stronie UDT: http://www.udt.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1070&Itemid=1129

Najwygodniej zacząć będzie od wózków jezdniowych popularnie zwanych wózkami widłowymi. Jest to najpopularniejsza chyba kategoria podzielona w następujący sposób:

• 

  RĘCZNIE PROWADZONY

  III WJO wózki jezdniowe podnośnikowe ręcznie prowadzone oraz zdalnie sterowane
• II WJO wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych
• I WJO wózki jezdniowe podnośnikowe w tym specjalizowane
• - zmienna faza wysięgu
• - ładunek unoszony wraz z operatorem

Każda wyższa kategoria zawiera kategorię niższą, na pierwszy rzut oka wygląda to całkiem logicznie, ale przypatrzmy się im bliżej.

WÓZEK PODNOŚNIKOWY BOCZNY

Kategoria III WJO czyli wózki ręcznie prowadzone PODNOŚNIKOWE to takie, które podnoszą widły powyżej 30 cm. Są też wózki ręcznie prowadzone które podnoszą do 30 cm, ale tych posiadając kategorię uprawnień III WJO nie można obsługiwać, ponieważ nie podlegają dozorowi technicznemu. Jakie reperkusje ma taki podział w realnym życiu? W praktyce operator który obsługuje wózek wysokiego składu ręcznie prowadzony nie może legalnie użyć takiego samego wózka który unosi widły tylko do 30 cm… aby móc go obsługiwać zgodnie z prawem musi odbyć szkolenie według programu …..uwaga!...ustalonego z Dozorem Technicznym ( mimo iż wózki unoszące widły do 30 cm nie podlegają pod Dozór Dz. - U nr 70 poz. 650) by uzyskać imienne zezwolenie.

Idąc dalej tą logiką, można zdobyć uprawnienia na I WJO czyli obsługiwać ładowarki teleskopowe oraz wózki specjalizowane z operatorem unoszonym wraz z ładunkiem, a nie można przejechać nawet metra wózkiem unoszącym …podobnie jest z wózkami ciągnikowymi i naładownymi które nie podlegają pod dozór, ale można zrobić na nie uprawnienia w Instytucie Mechanizacji Budownictwa i Skalnictwa w Warszawie lub zdobyć imienne zezwolenie po odbyciu szkolenia na podstawie programu udostępnianego przez UDT ( podkreślmy raz jeszcze, że te wózki pod UDT nie podlegają ). Dodatkowe zamieszanie wprowadza stanowisko PIPU odnośnie uprawnień na ładowarki teleskopowe. Jak pisałem w pierwszej części O UPRAWNIENIACH BUDOWLANYCH w zależności, gdzie się obsługuje ładowarkę teleskopową potrzebujemy innych uprawnień! PIP też inaczej od Urzędu Dozoru interpretuje prace w koszach zamontowanych na wózkach. Dla UDT jeżeli kosz jest zamontowany na wózku i przewidziany przez producenta to można obsługiwać i podnosić ludzi posiadając uprawnienia WJO. Jednak stanowisko Pipu w tym przypadku jest takie, że jeżeli kosz jest zamontowany na wózku trzeba posiadać także uprawnienia kat I P czyli podestów ruchomych. Jeżeli jesteśmy już przy podestach, omówmy dokładniej te kategorie podzielone przez Dozór.

podest samojezdny firmy Awans BHP

Uprawnienia na podesty ruchome podzielone są na IP oraz II P, a w każdej z nich są po 3 rodzaje urządzeń. I P to podesty ruchome przejezdne wolnobieżne, samojezdne montowane na pojeździe oraz przewoźne. Żeby posiadać pełną kategorie kwalifikacji egzamin trzeba zdać na wszystkich 3 urządzeniach, ale wystarczy zdać egzamin na podeście wolnobieżnym nożycowym ( podest nr 1 na rysunku poniżej) aby mieć uprawnienia na podest wolnobieżny teleskopowy ( podest nr 2 i 4 z rysunku poniżej) chociaż obsługa jest zupełnie inna, w sumie bardziej zbliżona do obsługi dwóch pozostałych rodzai podestów z tej kategorii: przewoźnych ( podest nr 7 i 8 na rysunku poniżej) i samojezdnych.

PODESTY źródło foty: http://szostka.opoczno.pl/wp-content/uploads/2015/10/podesty-ruchome.jpg

Zdając egzamin na podeście nr 1 na zdjęciu powyżej można obsługiwać wszystkie podnośniki od lewej do numeru 5 (chyba, że jakiś inspektor zarejestruje podest nr 3 jako masztowy - wtedy podlega on pod uprawnienia IIP), pozostałe 3 to są podesty przewoźne i trzeba mieć dodatkowo wpisane uprawnienia do ich obsługi w kategorię IP, podobnie trzeba mieć wpisane kwalifikacje do obsługi podestów samojezdnych. Finalnie trzeba zdać egzamin na trzech teoretycznie różnych podestach, ale w praktyce wcale nie oznacza to, że posiadamy różnorodne umiejętności do obsługi różnych typów urządzeń. Przykładowo zdajemy egzamin na podeście wolnobieżnym, który unosi się na 2 metry i ma stosunkowo prostą obsługę ( na rysunku powyżej podest nr 1) i to daje nam uprawnienia na podest wolnobieżny o rozsuwanych osiach, który podnosi się na 40 metrów i wyżej, a sposób sterowania zupełnie odbiega od tego ćwiczonego na egzaminie( np. podest firmy Grove na filmiku https://www.youtube.com/watch?v=7olR9PGb1U0 ).

Kolejna kategoria w podestach to II P czyli stacjonarne wiszące i samowznoszące. Najciekawsze w tej kategorii są podesty stacjonarne.

Czym się różni ten podest od dźwignika przemysłowego też podlegającego pod dozór? To jest dobre pytanie, gdyż tak naprawdę tylko przeznaczeniem: jedno służy do podnoszenia ludzi drugie do ponoszenia rzeczy. W tym wypadku uprawnienia są podzielone pod kątem tego przeznaczenia: na jedno mieć trzeba egzamin państwowy na drugie wystarczy przeszkolenie stanowiskowe.

Pogłębiając dalej bezcelowość podziału uprawnień na podesty, zwyżki, czy podnośniki ruchome trzeba podkreślić, iż tutaj nie działa podział jak przy wózkach jezdniowych i jedna kategoria nie zawiera drugiej, czyli ktoś kto zda egzamin na podesty wolnobieżne, będzie mógł obsługiwać podest, i podnosić się np. na 40 metrów ale nie będzie mógł obsługiwać podnośnika stacjonarnego, którego obsługa ogranicza się do wciśnięcia dwóch guzików, a podnosi się on powiedzmy na dwa metry. :)