Kurs na wózek widłowy z uprawnieniami UDT czy bez – za i przeciw

Kurs na wózek widłowy z uprawnieniami UDT czy bez – za i przeciw

 Uprawnienia na wózki - jak je zrobić, którą drogę wybrać, czy warto zdawać egzamin UDT? A może lepiej zdobyć uprawnienia przez instytut? Czy do obsługi wózka widłowego wystarczy samo zaświadczenie o ukończonym szkoleniu?

Jest to temat kontrowersyjny, dość trudny i często poruszany zarówno na szkoleniach, jak i w internecie.

Na temat tego, czy kurs na wózek widłowy warto robić z uprawnieniami UDT, czy lepiej bez nich, pisałem już kilka razy. Podkreślałem, że najlepiej jest oczywiście zdać egzamin UDT i pozbyć się wszelkich problemów. Postaram się dokonać ponownej analizy  opartej na obecnych przepisach dotyczących przyznawania uprawnień na wózek widłowy.   

Najpierw jednak, dla osób które nie czytały wcześniejszych wpisów oraz w ramach przypomnienia wiadomości, podkreślę, że jeden z potencjalnych sposobów uzyskania uprawnień na wózki został całkowicie wyeliminowany. Mam tutaj na myśli wpis w książeczkę operatora. Od kwietnia tego roku instytut nie może wydawać uprawnień do obsługi wózków.

Pozostają  nam zatem już tylko dwie drogi, aby zostać operatorem wózka.

O pierwszej przeczytamy w  rozporządzeniu (dz. u nr 70 poz. 650 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym) :

"§ 4. 1. Do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał:

1) uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami, lub

2) imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, może być wydane pracownikowi po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostkę organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki."

Zacznijmy od podpunktu 2. Zezwolenie może być wydane przez pracodawcę na podstawie kursu zorganizowanego przez niego samego. Skoro tak, to zaświadczenie wydane przez firmę szkoleniową w tym przypadku nie ma mocy prawnej,  jeżeli ta nie była organizatorem szkolenia na terenie zakładu pracy danego pracodawcy. Aby dowieść, że szkolenie organizowane było na terenie zakładu, można odwołać się np. do faktury wystawionej przez pracodawcę za zrealizowanie takiej usługi. Niestety pojawia się jeszcze jeden problem, związany z programem szkoleniowym. Jednostką wyznaczoną jest Dozór Techniczny i to on obecnie wydaje programy szkoleniowe z następującym zapisem:

 „ Został udostępniony program opracowany przez Urząd dozoru technicznego do użytku podczas szkoleń własnych pracowników z zakresu....... ” .

 

Wynika więc z tego, że aby firma   zewnętrzna mogła wykonać szkolenie u pracodawcy, powinna w zaświadczeniach wpisać numery programów, które to pracodawca uzyskał od Dozoru Technicznego. Obecnie w ogóle nie jest to praktykowane, jednak w momencie zaistnienia wypadku jest to pierwsza sprawa, na którą sąd może zwrócić uwagę.

Rozporządzenie, które obecnie omawiam zezwala na zdobycie uprawnień również inną drogą [„1) uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami”]. W tym momencie możemy więc przejść do rozporządzenia  w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (dz. u nr 79 poz. 849  z poz. zm. 50 poz. 426).

Warto zwrócić uwagę na tytuł rozporządzenia,  który podkreśla, że do obsługi wózków jezdniowych wymagane są kwalifikacje, których posiadanie weryfikowane jest przez Dozór Techniczny.

Zwróćmy uwagę na załącznik nr 2 do rozporządzenia:

"1. Urządzenia techniczne, przy których obsłudze wymagane jest posiadanie kwalifikacji:

(...) c) dodaje się ppkt. 13 w brzmieniu: „13) wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.”

Rozporządzenie to wyklucza jakiekolwiek inne formy uzyskania uprawnień do obsługi wózków widłowych.

Powstaje więc problem interpretacyjny, gdyż tak naprawdę przepisy te stoją ze sobą w opozycji. Jedne,  które datowane są na 2001 rok nakładają obowiązek posiadania uprawnień do obsługi wózków wydanych przez Dozór. Rozporządzenie z 2002 roku otwiera zaś furtkę dla innej drogi zdobycia uprawnień na wózki z pominięciem UDT - imienne zezwolenie wydane przez pracodawcę.  Kluczowe jest tutaj słowo „LUB”[1] :

"1) uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami, lub

2) imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy."

W związku z tym, że rozporządzenie wprowadzające imienne zezwolenie wyszło w kolejnym roku po rozporządzaniu o wymaganych kwalifikacjach,  można postawić tezę, że ustawodawca rozłączył tym spójnikiem dwie możliwości. Gdyby kolejność była odwrotna, przy obsłudze wózków zawsze wymagany  byłby papier wydany przez UDT.  W obecnym stanie prawnym pracodawca może wystawiać imienne zaświadczenie z zachowaniem wymagań,  które opisałem na samym początku.

---

[1]  spójnik(1.2) pot. spójnik łączący dwa zdania równorzędne oraz dwie części zdania, wskazując, że jedna i tylko jedna z dwóch części jest prawdziwa